Η Ada Yonath (Ινστιτούτο Weizmann, Ισραήλ) και οι Venkatraman Ramakrishnan (Cambridge, Μ. Βρετανία) και Thomas Steitz (Yale, ΗΠΑ) μοιράζονται σύμφωνα με την ανακοίνωση της 7ης Οκτωβρίου 2009 της Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών το φετινό βραβείο Nobel Χημείας για την εργασία τους στην αποσαφήνιση της δομής του ριβοσώματος μέσω κρυσταλλογραφίας ακτίνων-Χ.
Τα ριβοσώματα, που βρίσκονται μέσα σε κάθε κύτταρό μας, είναι υπεύθυνα για τη σύνθεση των πρωτεϊνών σύμφωνα με τις οδηγίες που περιέχονται κωδικοποιημένες στο DNA (για τον προσδιορισμό της δομής του οποίου βραβευθηκαν οι Watson και Crick το 1962). Αν σκεφτούμε πόσο όχι απλά σημαντική είναι η ύπαρξη των πρωτεϊνών, αλλά πολύ περισσότερο πόσο τα μόρια αυτά είναι ταυτισμένα με την ίδια τη Ζωή (πράγμα που οδηγεί πολλούς από μας να προτείνουμε την αντικατάσταση του ελληνικού ονόματος «άζωτο» απο το παγκόσμια αποδεκτό «νιτρογόνο» για το αντίστοιχο χημικό στοιχείο) καταλαβαίνουμε ότι ο έλεγχος της βιοσύνθεσής τους –τόσο για μας όσο και για άλλους οργανισμούς (όπως πχ τα βακτήρια)- είναι μια εντυπωσιακή αναζήτηση.Η πρώτη αντίδραση των χημικών για το Nobel αυτό (και ιδιαίτερα των θεωρητικών και των ανόργανων χημικών) ήταν αμήχανη, με δεδομένο ότι η δομή των ριβοσωμάτων φαίνεται να ανήκει στη δικαιοδοσία της Βιολογίας και λιγότερο της Χημείας. Το ενδιαφέρον όμως των μελετών των τριών βραβευμένων επιστημόνων εστιάζεται για τους χημικούς στη χρήση της συγκεκριμένης τεχνικής, της κρυσταλλογραφίας ακτίνων-Χ. Στοιχειώδεις γνώσεις της τεχνικής αυτής για λόγους που ξεφευγουν από το σκοπό τούτης της ανάρτησης, θα έκαναν πολλούς να θεωρούν αδιανόητη τη χρήση της για τη μελέτη των ριβοσωμάτων, και αυτό είναι που κάνει το κατόρθωμα των τριών εξαιρετικά εντυπωσιακό.
Δείτε περισσότερα για τα βραβεία Νόμπελ.
Δείτε περισσότερα για τα βραβεία Νόμπελ.
